Powstała „Biała Księga AI w zastosowaniach klinicznych”

W czerwcu 2022 ukazała się „Biała Księga AI w zastosowaniach klinicznych”. Opracowanie, liczące 112 stron, omawia dobre praktyki zastosowania sztucznej inteligencji w szeroko pojętej ochronie zdrowia i medycynie. Uwzględnione są takie obszary jak diagnozowanie, ale też obsługa pacjenta i kierowanie go właściwej placówki medycznej. Białą Księgę tworzą eksperci w zakresie technologii, medycyny, ale także prawa.

AI w medycynie i praktyce lekarskiej nie jest już „technologią przyszłości”, lecz rozwiązaniem dostępnym „tu i teraz”. Biorąc pod uwagę liczne korzyści, jakie oferuje AI i ułatwienia zarówno dla lekarzy, jak i samych pacjentów, nie sposób nie wykorzystać jej potencjału. Tym bardziej, że w Polsce AI jest prawnie dopuszczalna do użycia w procesie leczenia. Oczywiście przy przestrzeganiu praw pacjenta i innych wytycznych prawnych (np. ochrona danych osobowych).

Kogo może wspierać AI w medycynie?

Sztuczna inteligencja w praktyce klinicznej jest ułatwienie dla aż 3 różnych grup „interesariuszy”:

• personelu medycznego placówek zdrowotnych (lekarze specjaliści),
• personelu niemedycznego placówek zdrowotnych (np. pracownicy recepcji),
• samych pacjentów.

AI w medycynie i szeroko pojętej ochronie zdrowia stwarza wiele możliwości:

1. Ułatwia proces diagnozowania i podejmowania decyzji klinicznych (za pomocą np. narzędzi ML, DL czy computer vision).
2. Wspiera prace badawczo-rozwojowe w obszarze zdrowia.
3. Pomaga w wykrywaniu zagrożeń epidemicznych.
4. Przejmuje działania administracyjne.

Wśród korzyści, jakie dostrzega się w zaangażowaniu AI w ochronę zdrowia docelowo dostrzega się:

• więcej czasu dla pacjenta,
• możliwość lepszego monitoringu stanu zdrowia pacjenta i wdrożenia bardziej spersonalizowanej terapii,
• szybszy dostęp do świadczeń i wiele innych.

Ważne konkluzje zawarte w „Białej Księdze”

• Wykorzystanie AI jest zgodne z aktualną wiedzą medyczną, o ile istnieją obiektywne, potwierdzone przez EBM, przesłanki potwierdzające możliwość wykorzystania AI w danym zastosowaniu klinicznym.
• Systemy AI mogą stanowić cenne wsparcie dla personelu medycznego, przyśpieszając postawienie prawidłowej diagnozy czy odciążając od prac administracyjnych.
• AI jest jednak przede wszystkim narzędziem wspierającym a nie zastępującym prace lekarzy oraz personelu niemedycznego.
• Bardzo ważne jest, aby systemy AI były „transparentne”, czyli decyzje przez nie sugerowane dało się wyjaśnić i zrozumieć.
• Profesjonalista medyczny ma swobodę wyboru w zakresie metod postępowania, które uzna za najskuteczniejsze i zgodne z aktualną wiedzą medyczną – postępując z zachowaniem należytej staranności. Jeśli nie posiada wiedzy o danym oprogramowaniu, nie powinien z niego korzystać. Przy czym: niezastosowanie metody diagnostycznej czy leczniczej opartej o AI w przypadku, gdy to właśnie taką metodę należy zastosować zgodnie ze standardami aktualnej wiedzy medycznej może być potraktowane jak błąd medyczny.
• Odpowiedzialność za narzędzia AI spoczywa również na ich producentach na zasadzie ryzyka. Do grona potencjalnych podmiotów odpowiedzialnych można zaliczyć też: operatora/użytkownika systemu, trenera systemu oraz profesjonalistę medycznego korzystającego z AI.
• Kluczowym elementem korzystania z AI jest korzystanie z danych. Wszystkie dane muszą natomiast być przetwarzane zgodnie z obowiązującym już prawem i przepisami RODO.  
• Przed AI w medycynie i ochronie zdrowia wciąż jeszcze jest wiele wyzwań regulacyjnych.
• Osiągnięcie najlepszych wyników potencjału AI wymaga ciągłych szkoleń i podnoszenia wiedzy personelu medycznego, ale także samych pacjentów. Konieczne jest stworzenie branżowych praktyk przez „ciała eksperckie”. Jednocześnie należy dążyć też do przełamania barier cyfrowych.

Więcej o Białej Księdze Biała Księga, chociaż jest obszernym opracowaniem, nie zawiera odpowiedzi na wszystkie pytania związane z AI. Stanowi początek debaty dotyczącej wykorzystanie AI w praktyce klinicznej. Całość publikacji przeczytasz tutaj: https://www.termedia.pl/mz/-Biala-ksiega-AI-w-praktyce-klinicznej-,47508.html.